grzybice 2006,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Grzybice wła"ciwe
Zaka¿enia wywo³ane przez dermatofity (grzybice w³aciwe)
Definicja
Zaka¿enia wywo³ane przez drobnoustroje sklasyfikowane jako dermatofity ( )
wykazuj¹ce zdolnoæ kolonizacji struktur zawierajacych keratynê: naskórka, w³osów
i paznokci.
Dermatophytes
Czynniki etiologiczne
Dermatofity z rodzajów:
W zale¿noci od naturalnego rodowiska, w którym bytuj¹, dzieli siê je na:
Epidermophyton, Microsporum Trichophyton
.
i
grzyby antropofilne (
bytuj¹ce jedynie w organizmie cz³owieka, wywo³uj¹ce zapalenie
o przewlek³ym i ³agodnym przebiegu):
l
Trichophyton sp.: T. rubrum, T. mentagrophytes varietas interdigitale, T. megninii,
T. schoenleinii, T. tonsurans, T. violaceum;
Microsporum sp.: M. audouinii, M. ferrugineum;
Epidermophyton floccosum;
l
l
grzyby zoofilne (
bytuj¹ce pierwotnie u zwierz¹t, mog¹ce jednak przenieæ siê na ludzi,
wywo³uj¹c nasilon¹, ale szybko ustêpuj¹c¹ reakcjê zapaln¹):
l
l
Trichophyton sp.: T. mentagrophytes varietas granulosum, T. verrucosum, T. equinum;
Microsporum sp.: M. canis, M. gallinae, M. nanum;
grzyby geofilne (
bytuj¹ce w glebie, czasem mog¹ jednak wywo³aæ zaka¿enie u ludzi,
cechuj¹ce siê silnym odczynem zapalnym):
l
l
Trichophyton sp.: T. terrestre, T. ajelloi;
Microsporum sp.: M. gypseum, M. cookei, M. vanbreuseghemii.
Czynniki predysponuj¹ce
Miejscowe
rodowiskowe
Ogólnoustrojowe
l
l
nadmierna potliwoæ
zaburzenia ukrwienia
koñczyn
urazy
suchoæ skóry
l
wysoka temperatura
i wilgotnoæ
obuwie ze sztucznego
tworzywa sprzyjaj¹ce
okluzji i infekcji
korzystanie z basenów
i wspólnych ³ani
migracja ludnoci
l
niedobory
immunologiczne nabyte
i wrodzone
rozrosty limforetikularne
choroby endokrynne
(cukrzyca, z. Cushinga,
niedoczynnoæ tarczycy)
czynniki jatrogenne
(immunosupresja)
l
l
l
l
l
l
l
l
Copyright ©
2006
by Firma Agencyjno-Wydawnicza LekSeek Polska Sp. z o.o.
Grzybice wła"ciwe
Postêpowanie diagnostyczne
Diagnostyka zaka¿eñ dermatofitowych skóry g³adkiej i paznokci
ocena zeskrobin naskórka ze zmian chorobowych
(w grzybicy paznokci zeskrobin spod p³ytki paznokcia)
badanie bezporednie
(KOH + DMSO)
hodowla
(pod³o¿e Sabourauda
z chloramfenikolem i aktidionem)
dodatnie (+)
w mikroskopie:
widoczne nici grzyba
identyfikacja szczepów
(pod³o¿a ró¿nicuj¹ce)
mikrohodowle
ocena elementów owocuj¹cych:
mikro- i makrokonidiów,
uk³adu strzêpek i chlamydospor
W przypadkach trudnych diagnostycznie,
gdy kilkakrotne posiewy s¹ ujemne:
badanie hist.-pat. z barwieniem metod¹ PAS
elementy grzybów wybarwiaj¹ siê na kolor karminowy.
Diagnostyka grzybicy g³owy
kilka w³osów z ognisk chorobowych + zeskrobiny naskórka
(przesy³anie materia³u do badania w ciemnym opakowaniu)
badanie bezporednie:
zaka¿enie typu:
ecthothrix,
endothrix,
ectothrix + endothrix
badanie w wietle lampy Wooda
(
ocena barwy fluorescencji mikoporfiryn
pomocniczo):
hodowla
Copyright ©
2006
by Firma Agencyjno-Wydawnicza LekSeek Polska Sp. z o.o.
Grzybice wła"ciwe
Podzia³ kliniczny zaka¿eñ dermatofitowych
Lokalizacja
Charakter grzybicy
Najczêstsze czynniki
etiologiczne
drobnozarodnikowa
powierzchowna
M. audouinii
GRZYBICA G£OWY
strzyg¹ca powierzchowna
T. violaceum
T. tonsurans
(Tinea capitis)
wywo³ana
przez grzyby
antropofilne
strzyg¹ca
z odczynem zapalnym
g³êboka
T. mentagrophytes
T. verrucosum
woszczynowa
T. schoenleinii
(obecnie bardzo rzadko)
drobnozarodnikowa
powierzchowna
Wszystkie gatunki
Microsporum sp.
GRZYBICA G£OWY
I BRODY
wywo³ana
przez grzyby
zoofilne
drobnozarodnikowa
z odczynem zapalnym
M. canis
strzyg¹ca
powierzchowna
i z odczynem zapalnym
Wszystkie gatunki
Trichophyton sp.
woszczynowa
T. schoenleinii
Grzybica przewlek³a skóry
T. rubrum, T. violaceum
GRZYBICA SKÓRY
G£ADKIEJ
Grzybica pachwin
Epidermophyton floccosum,
inne dermatofity
GRZYBICA STÓP
T. rubrum,
T. mentagrophytes
GRZYBICA PAZNOKCI
T. rubrum,
T. mentagrophytes,
T. violaceum,
T. tonsurans
Copyright ©
2006
by Firma Agencyjno-Wydawnicza LekSeek Polska Sp. z o.o.
Grzybice wła"ciwe
Zasady postêpowania w poszczególnych jednostkach chorobowych
GRZYBICA G£OWY
Wystêpowanie:
l
l
l
zachorowania w dzieciñstwie
zaka¿enie poprzez kontakt bezporedni
czêste wystêpowanie endemiczne
Grzybica drobnozarodnikowa g³owy
(Tinea capitis microsporica)
l
l
zaka¿enie typu ecthothrix (zarodniki uk³adaj¹ siê na zewn¹trz w³osa)
infekcje antropofilne:
ogniska pojedyncze z niewielkim stanem zapalnym, zlokalizowane
w okolicy skroniowej i potylicznej
w³osy u³amane na wys. od 1 do 3 mm
infekcje zoofilne:
guzy zapalne i wykwity krostkowe
zielonoseledynowa fluorescencja w lampie Wooda
l
(Kerion Celsi)
Grzybica strzyg¹ca g³owy
(Tinea capitis trichophitica)
l
grzyby antropofilne zaka¿enia typu endothrix (zarodniki wewn¹trz w³osa)
(T. tonsurans i T. Violaceum)
,
l
l
grzyby zoofilne zaka¿enia typu ectothrix (zarodniki na zewn¹trz w³osa),
liczne, drobne, niewyranie odgraniczone ; nierówno u³amane w³osy,
grzyby antropofilne mog¹ wywo³aæ ró¿ne zmiany kliniczne:
postaæ kropkowata w³osy u³amane na poziomie skóry;
postaæ z³uszczajaca nierówno u³amane na wys. 2 4 mm, ¿ó³te ³uski;
postaæ ³upie¿owata pe³na utrata w³osów w obrêbie ogniska chorobowego
z niewielkiem z³uszczaniem.
ogniska
Grzybica woszczynowa
(Tinea favosa)
l
l
T. schoenleini
,
strzêpki uk³adaj¹ siê nierównomiernie wewn¹trz i na zewn¹trz w³osa oraz
na powierzchni skóry,
tarczki o mysim zapachu wokó³ mieszków w³osowych,
szerzenie siê zaka¿enia z zachowaniem pasma w³osów wokó³ g³owy,
bliznowacenie,
odmiany: ³upie¿owata i liszajcowata,
matowo zielona fluorescencja w lampie Wooda.
l
l
l
l
l
Uwaga! Strupy podobne do woszczynowych powstaj¹ równie¿ przy infekcjach:
M. gypseum, T. violaceum i T. mentagrophytes var. quinckennum
Copyright ©
2006
by Firma Agencyjno-Wydawnicza LekSeek Polska Sp. z o.o.
Grzybice wła"ciwe
Diagnostyka:
l
l
Badanie mikologiczne bezporednie i hodowla,
Badanie w wietle lampy Wooda.
(przy przewlek³ym zaka¿eniu)
trwale wy³ysienie z bliznowaceniem,
zmiany o typie granuloma Majocchi (przewlek³e infekcje zoofilne):
wokó³ mieszków tworzy siê ziarnina,
rzadko mo¿na wykazaæ elementy grzyba,
odczyny alergiczne (rzadko):
grudki przymieszkowe na tu³owiu,
rumieñ guzowaty,
bóle stawowe,
rumieñ wielopostaciowy.
Powik³ania
:
l
l
l
Ró¿nicowanie:
Alopecia areata, Dermatits seborrhoica, Pityriasis amiantacea
(masywne strupy i oko³omieszkowe, z³uszczanie, brak utraty w³osów),
(bliznowacenie, krosty na obwodzie)
Foliculitis decalvans
Leczenie:
ogólne:
gryzeofulwina (lepsze efekty terapeutyczne w infekcji ):
infekcje wywo³ane przez 10 mg/kg c.c./dobê przez 68 tyg.
infekcje wywo³ane przez 10 mg/kg c.c./dobê przez 12 tyg.
20 mg/kg c.c./dobê przez 68 tyg.
terbinafina (infekcje ):
doroli i dzieci > 40 kg 250 mg/dobê, 2040 kg 125 mg/dobê,
< 20 kg62,5 mg/dobê,
itrakonazol (lepsze efekty terapeutyczne w infekcji
l
Microsporum sp.
Trichophyton sp.
M. canis
lub
Trichophyton sp.
Microsporum sp.
):
2 do 4 pulsów: 3 - 5 mg/kg c.c./dobê przez 7 dni w miesi¹cu
100 do 200mg/dobê codziennie przez 4 6 tyg
flukonazol: 56 mg/kg c.c. - 1x w tyg.
lub
Uwaga: infekcje z g³êbokim odczynem zapalnym typu
Kerion Celsi
terapia od 12 do 16 tyg.
+ leki przeciwbakteryjne: ogólnie i miejscowo
l
zewnêtrzne (wspomagaj¹ce):
szampony zawieraj¹ce: ketokonazol, ekonazol, cyklopiroks,
flutrimazol w ¿elu.
GRZYBICA BRODY
(Tinea barbae)
Objawy:
l
l
guzy, zmiany naciekowe, krosty,
ostry stan zapalny,
l
l
czêsto powiêkszone wêz³y ch³onne szyjne,
zajête w³osy brody (u mê¿czyzn).
GRZYBICA SKÓRY G£ADKIEJ
zapalenie mieszków w³osowych, czyrak/czyracznoæ,
tr¹dzik guzkowo-torbielowy.
Þ
Copyright ©
2006
by Firma Agencyjno-Wydawnicza LekSeek Polska Sp. z o.o.
Diagnostyka i leczenie:
Ró¿nicowanie:
[ Pobierz całość w formacie PDF ]