grzybice, Prywatne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
W pracy przedstawiono przydat-
noϾ mikroskopii fazowo-kontra-
stowej w diagnostyce grzybiczego
zapalenia pochwy i sromu. Wska-
zano na wa¿n¹ rolê mikroskopii
fazowo-kontrastowej w ró¿nico-
waniu kolonizacji i niepowik³a-
nych, grzybiczych zapaleñ po-
chwy i sromu. Porównano obrazy
zarodników i pseudostrzêpek
C. albicans uzyskane w cytologii
tradycyjnej, teœcie KOH i metod¹
fazowo-kontrastow¹. Omówiono
cechy cytologiczne gatunków
non-albicans oraz znaczenie efek-
tu cytopatycznego w rozpoznawa-
niu grzybiczego zapalenia po-
chwy. Postulowano uzupe³nianie
badañ cytologicznych rozmazów
bezpoœrednich posiewami mikolo-
gicznymi, zw³aszcza w odniesie-
niu do gatunków non-albicans.
S³owa kluczowe: cytologia fazo-
wo-kontrastowa, grzybicze zapa-
lenie pochwy i sromu.
1
Klinika Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej Akademii Medycznej w Gdañsku,
kierownik Kliniki prof. zw. dr hab. med. Janusz Emerich
2
Centrum Zwalczania Zaka¿eñ w Po³o¿nictwie, Ginekologii i Urologii Instytutu Matki i Dziecka
w Warszawie
3
absolwent Wydzia³u Lekarskiego Akademii Medycznej w Gdañsku
4
absolwentka Wydzia³u Lekarskiego Akademii Medycznej w Poznaniu
5
Katedra i Zak³ad Patomorfologii Akademii Medycznej w Gdañsku,
kierownik Katedry prof. dr hab. med. Kazimierz Jaœkiewicz
6
Digital Medicine in the Future – Edukacja i Badania Kliniczne
Cytologia fazowo-kontrastowa
w diagnostyce grzybiczego
zapalenia pochwy i sromu
Contrast phase cytology in diagnosis of vulvovaginal
candidiasis
Konrad Florczak
1,6
, Jan Peterek
2
, Marek Koro¿an
3
,
Marta Ka³u¿na
4
, Marta Gross
5
, Janusz Emerich
1
Kolonizacja a grzybicze zapalenie pochwy
Grzyby dro¿d¿opodobne (
funga
imperfecta
) stanowi¹ sta³y element
ekosystemu pochwy. Endogenna flo-
ra dro¿d¿akowa bytuje nie tylko
w pochwie, ale równie¿ w przewo-
dzie pokarmowym. S¹ to gatunki sa-
profityczne, ale oportunistyczne.
U 10–42% zdrowych kobiet koloni-
zuj¹ one pochwê, znacznie rzadziej
(ok. 5%) skórê sromu [1]. Grzybicze
zapalenie pochwy i sromu przebiega
z subiektywnymi, klinicznymi i kol-
poskopowymi wyk³adnikami stanu
zapalnego. Dro¿d¿ycê pochwy i sro-
mu, zwan¹ niegdyœ kandydoz¹,
a obecnie grzybiczym zapaleniem
pochwy, wywo³uj¹ p¹czkuj¹ce for-
my wegetatywne, czyli strzêpki rze-
kome
C. albicans,
w innym umiej-
scowieniu zdolne nawet do inwazji
tkankowej.
Zapalenia pochwy w 25–40% ma-
j¹ etiologiê grzybicz¹. Oko-
³o 85–90% grzybiczych zapaleñ po-
chwy wywo³uj¹ dro¿d¿aki
C. albi-
cans.
Rozpowszechnienie
C. albi-
cans
wynika z jego najsilniejszych
w³asnoœci adhezyjnych [1, 2]. Przy-
czyn¹ nawracaj¹cych, powik³anych
zapaleñ s¹ rzadziej wystêpuj¹ce ga-
tunki zwane
non-albicans – Candida
glabrata
(5–15% grzybiczych zapa-
leñ pochwy),
Candida crusei, Candi-
da parapsilosis, Candida tropicalis,
Candida kefyr, Saccharomyces cere-
visiae
. Wzrastaj¹c¹ czêstoœæ zapaleñ
wywo³ywanych przez gatunki
non-
-albicans
t³umaczy siê opornoœci¹
na stosowane antymikotyki. Nawra-
caj¹ce grzybicze zapalenia pochwy
i sromu wywo³ywaæ mog¹ równie¿
gatunki egzogenne, obecne w oto-
czeniu cz³owieka (heteroinokulacja)
[3].
Czynnikami ryzyka grzybiczego
zapalenia pochwy s¹:
ci¹¿a,
oty³oœæ,
antybiotykoterapia,
antykoncepcja hormonalna (hiper-
estrogenizm),
steroidoterapia,
immunosupresja nabyta (np. HIV),
sta³e u¿ywanie tamponów w czasie
miesi¹czki,
p³ukanie pochwy wod¹ lub roztwo-
rami œrodków dezynfekcyjnych [2].
Hormonalnie uwarunkowany wzrost
ryzyka grzybiczego zapalenia pochwy
i sromu dotyczy kobiet przyjmuj¹cych
preparaty antykoncepcyjne, w których
wystêpuje wysoka dawka estrogenów,
stosuj¹cych hormonaln¹ terapiê zastêp-
cz¹ oraz ciê¿arnych. Obserwuje siê
czêstsze wystêpowanie grzybiczego za-
palenia pochwy w II i IV tygodniu cy-
klu p³ciowego [2].
2
GINEKOLOGIA PRAKTYCZNA
cukrzyca,
The usefulness of phase con-
trast microscopy in diagnosis of
vulvovaginal candidisis (VVC) is
presented. The crucial role of
differentiation of colonization
and uncomplicated VVC infec-
tion using contrast phase micro-
scopy is pointed out. Figures of
spores and pseudohyphae of
Candida albicans obtained in
traditional cytology, KOH test
and contrast phase method are
compared. Cytological features
of non-albicans species and si-
gnificance of cytopathic effect in
recognition of VVC infection are
discussed. Complement of direct
smear cytological tests and my-
cological cultures, especially
with reference to non-albicans
species is pointed out.
Key words: phase contrast cyto-
logy vulvovaginal candidiasis,
vaginitis.
Cytologiczne wyk³adniki grzybiczego
zapalenia pochwy
Dro¿d¿aki C. albicans
Rozmazy pochwowe zawieraæ mog¹
dwie morfologiczne postacie
C. albi-
cans:
saprofityczn¹ (blastospory, zarodni-
ki)
C. albicans
, czyli pojedyncze
komórki dro¿d¿akowe; czynnikami
utrzymuj¹cymi
Candida
w fazie sa-
profitycznej s¹ wytwarzane przez
niektóre gatunki
Lactobacillus
lak-
tocydyny oraz bakteriocyny wytwa-
rzane przez wystêpuj¹ce w pochwie
gatunki P
roteus spp
. i
Klebsiella
spp.
Blastospory
C. albicans
od-
dzielaj¹ siê pojedynczo od strzêp-
ków rzekomych na ca³ej ich d³ugo-
œci, a na koñcach strzêpków rzeko-
mych mog¹ byæ u³o¿one w kszta³cie
wieñca lub gron (ryc. 1.–4.) [2, 4].
Grzyby non-albicans
Najbardziej rozpowszechniony ga-
tunek
non-albicans
to
Candida gla-
brata
(
Torulopsis glabrata
). Nie wy-
twarza on strzêpek rzekomych, a jego
ma³e zarodniki charakteryzuje jasne,
wewnêtrzne
halo
(ryc. 16.–18.).
Biologia grzybów rodzaju Candida
Tylko niewiele ponad 10 spo-
œród 150 poznanych gatunków rodza-
ju
Candida
jest patogennych dla cz³o-
wieka. Charakteryzuje je tolerancja
na temperaturê i kwaœnoœæ œrodowi-
ska, zdolnoϾ metabolizowania za-
równo wêglowodanów, jak i bia³ek
(proteinazy) oraz krótki okres namna-
¿ania. Wykazano, ¿e patogennoœæ
grzyba zale¿y od si³y adhezji do ko-
mórek nab³onkowych. Komórki
C. al-
bicans
maj¹ na powierzchni œciany
komórkowej glikoproteinowe fibrylle,
zwiêkszaj¹ce zdolnoœæ adhezji, czyli
wi¹zania komórek grzyba do po-
wierzchni nab³onka paraepidermo-
idalnego. Na ich powierzchni wystê-
puj¹ równie¿ receptory lamininy.
O ³atwoœci przylegania dro¿d¿aków
do tworzyw sztucznych (teflon i PCV)
œwiadcz¹ dro¿d¿akowe zapalenia
wsierdzia u pacjentów ze sztucznymi
zastawkami serca. Dziêki proteina-
zom strzêpki rzekome wnikaj¹ do ko-
mórek warstwy poœredniej, by korzy-
staæ z nagromadzonych w nich bia³ek
i glikogenu. Pierwsz¹, nieswoist¹ liniê
obrony tworz¹ przeciwcia³a klasy
IgA, powstaj¹ce w okolicznych wê-
z³ach ch³onnych, które hamuj¹ przyle-
ganie dro¿d¿aków do b³ony œluzowej
pochwy. W wydzielinie szyjkowo-po-
chwowej u niemal wszystkich kobiet
wystêpuj¹ przeciwcia³a przeciwko
C.
albicans
i nie stwierdza siê wzrostu
ich miana w surowicy w ostrym grzy-
biczym zapaleniu pochwy i sromu.
Decyduj¹c¹ rolê przypisuje siê lokal-
nej odpowiedzi komórkowej (fagocy-
ty i limfocyty T). Limfocyty pomocni-
cze Th1 stymuluj¹ makrofagi, czyli
du¿e fagocyty powsta³e z monocytów
migruj¹cych z ³o¿yska naczyniowego
[2]. OpornoϾ
C. albicans
na leczenie
wynikaæ mo¿e z obecnoœci w jego
œcianie komórkowej polisacharydu
– mannanu, hamuj¹cego transforma-
cjê blastyczn¹ limfocytów T, uwalnia-
nie mieloperoksydazy tkankowej oraz
obni¿aj¹cego zdolnoœæ granulocytów
do fagocytozy. Inn¹ prawdopodobn¹
przyczyn¹ opornoœci dro¿d¿aków
na chemioterapeutyki jest podobieñ-
stwo antygenów komórek nab³onko-
wych i wystêpuj¹cych na powierzchni
formy wegetatywne
C. albicans;
nierozga³êziaj¹ce siê strzêpki rze-
kome –
pseudomyceliae
lub rozga-
³êziaj¹ce siê strzêpki prawdziwe
–
myceliae
(ryc. 5.–8.) [4].
Strzêpki rzekome
C. albicans
nie
rozga³êziaj¹ siê. W badaniach przesie-
wowych stwierdza siê je u ok. 10%
bezobjawowych pacjentek. Poszcze-
gólne komórki oddzielone s¹ septami,
czyli poprzecznymi przegrodami da-
j¹cymi fazowo-kontrastowy obraz
segmentacji (ryc. 9.–10.).
Wczesne stadia grzybiczego zapa-
lenia pochwy zwi¹zane s¹ z p¹czkuj¹-
cymi pseudomyceliami, których bla-
stospory s¹ odporne na fagocytozê.
Dro¿d¿ycy towarzyszy wzglêdnie ni-
ska liczba granulocytów w rozmazie.
W 80% rozmazów obok strzêpek rze-
komych
C. albicans
obserwuje siê pa-
³eczki kwasu mlekowego. Ci¹¿a jest
okresem najczêstszego wspó³wystê-
powania w rozmazach
C. albicans
i
Lactobacillus spp
., co œwiadczy
o braku protekcyjnego dzia³ania
stró-
¿ów zdrowotnoœci
pochwy w odniesie-
niu do zapaleñ o etiologii grzybiczej
zwi¹zanych z immunosupresj¹ ci¹¿o-
w¹ [2].
Szczególnym, cytologicznym wy-
k³adnikiem grzybiczego zapalenia po-
chwy jest efekt cytopatyczny. Powsta-
je on wskutek penetracji komórek gli-
kogenonoœnej warstwy poœredniej
przez nitkowate formy inwazyjne
(germ tubes)
C. albicans
. Wed³ug Mi-
niello ich obecnoϾ nawet w przypad-
ku braku innych form
C. albicans
w rozmazie pozwala rozpoznaæ dro¿-
d¿akowe zapalenie pochwy wymaga-
j¹ce leczenia (ryc. 11.–15.) [5].
4
GINEKOLOGIA PRAKTYCZNA
Ryc. 1. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bez-
poœredniego. Na tle komórek paraepidermoidal-
nych widoczne rozga³êziaj¹ca siê strzêpka rzeko-
ma C. albicans oraz oddzielaj¹ce siê od strzêpki
rzekomej œwiec¹ce, owalne blastospory
Ryc. 2. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bezpo-
œredniego. Na tle komórek paraepidermoidalnych
i pa³eczek kwasu mlekowego widoczna krótka
strzêpka rzekoma C. albicans z dwoma œwiec¹cymi,
owalnymi blastosporami; w górnej czêœci dwa zarod-
niki C. albicansw s¹siedztwie komórki poœredniej
Ryc. 3. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bez-
poœredniego po przy¿yciowym barwieniu b³êki-
tem toluidyny. Widoczne strzêpki rzekome
C. albicans z oddzielaj¹cymi siê, owalnymi bla-
stosporami
Ryc. 4. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bez-
poœredniego uzyskanego w trakcie ci¹¿y. Obok
komórki ³ódkowatej skupisko blastospor i poje-
dyncze strzêpki rzekome C. albicans
Ryc. 5. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bezpo-
œredniego. Strzêpki rzekome C. albicans o wyraŸ-
nej segmentacji przechodz¹ przez kilka komórek
poœrednich tworz¹cych warstwê glikogenonoœn¹
Ryc. 6. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bezpo-
œredniego po przy¿yciowym barwieniu b³êkitem
toluidyny. Komórka poœrednia ma ortochromatycz-
nie wybarwione, niebieskie j¹dro. W centrum nit-
kowata strzêpka rzekoma C. albicans widoczne
na tle skupiska komórek nab³onkowych
Ryc. 7. Rozmaz utrwalony i wybarwiony H-E.
Na tle komórek poœrednich i granulocytów o wie-
lop³atowych j¹drach widoczne nitkowate pseudo-
mycelium C. albicans
Ryc. 8. Obraz rozmazu bezpoœredniego barwione-
go przy¿yciowo b³êkitem metylenowym uzyskany
w mikroskopie œwietlnym. W centrum obok komó-
rek poœrednich i strzêpek rzekomych C. albicans
widoczne liczne owalne zarodniki (blastospory)
Ryc. 9. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bezpo-
œredniego wydzieliny pochwowej. W du¿ym po-
wiêkszeniu widoczna wyraŸnie segmentacja œciany
komórkowej i strzêpki rzekome C. albicans
komórek grzyba, zwane mimikr¹ an-
tygenow¹ lub molekularn¹.
Dro¿d¿aki nale¿¹ce do grzybów nie-
doskona³ych charakteryzuje brak fazy
p³ciowej w cyklu ¿yciowym. Maj¹ one
j¹dro otoczone b³on¹ j¹drow¹, s¹ zatem
organizmami eukariotycznymi.
Candi-
da albicans
jest polimorficznym, antro-
pofilnym oportunist¹ kolonizuj¹cym
b³onê œluzow¹ pochwy i przewodu po-
karmowego. Grzyby ró¿ni¹ce siê
od dro¿d¿aków zdolnoœci¹ zasiedlania
warstwy keratynowej skóry i w³osów
to dermatofity. Grzybicze zapalenie po-
chwy, w odró¿nieniu od dermatofitoz
ma w wiêkszoœci etiologiê endogen-
n¹ (autoinokulacja). Pseudogrzybnia
(
pseudomycelium
)
C. albicans
sk³ada
siê z wielu strzêpek rzekomych (komó-
rek macierzystych). Dro¿d¿aki roz-
mna¿aj¹ siê wy³¹cznie bezp³ciowo
na drodze p¹czkowania blastospor (za-
rodników, komórek potomnych) lub
oddzielania siê fragmentów strzêpek
rzekomych. W niesprzyjaj¹cych wa-
runkach dro¿d¿aki tworz¹ chlamydo-
sporê, czyli postaæ przetrwalnikow¹,
otoczon¹ grub¹ œcian¹ komórkow¹.
Metody diagnostyki grzybiczego zapalenia
pochwy
W przypadku podejrzenia grzybi-
czego zapalenia pochwy materia³em
diagnostycznym jest wymaz z tylnego
lub bocznego sklepienia pochwy, rza-
dziej kana³u szyjki macicy. Po naniesie-
niu materia³u na szkie³ko podstawowe
nakrapla siê 0,9% NaCl (mikroskop fa-
zowo-kontrastowy) lub 10% KOH (mi-
GINEKOLOGIA PRAKTYCZNA
5
Ryc. 10. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bezpo-
œredniego wydzieliny pochwowej. W skupisku ko-
mórek nab³onkowych i granulocytów widoczne
w centrum strzêpki rzekome C. albicanso wyraŸnej
segmentacji. W prawym dolnym rogu tunel cytopla-
zmatyczny wydr¹¿ony przez wegetatywn¹ formê
dro¿d¿aka
Ryc. 11. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bezpo-
œredniego wydzieliny pochwowej. Pojedyncze
pseudomycelium C. albicans przechodzi przez kilka
komórek poœrednich. Przejaœnienia w cytoplazmie
tych komórek w postaci efektu cytopatycznego s¹
pewnym dowodem obecnoœci form wegetatyw-
nych C. albicans
Ryc. 12. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bezpo-
œredniego wydzieliny pochwowej. Pojedyncze
pseudomycelium C. albicansprzechodzi przez wiele
komórek nab³onkowych. Obecnoœæ nitkowatych
form wegetatywnych C. albicans pozwala rozpo-
znaæ grzybicz¹ etiologiê zapalenia pochwy na pod-
stawie fazowo-kontrastowej oceny rozmazu bezpo-
œredniego
Ryc. 13. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bez-
poœredniego wydzieliny pochwowej. W du¿ym
powiêkszeniu widoczny efekt cytopatyczny w 3
komórkach poœrednich. Tunele cytoplazmatyczne
wydr¹¿one przez strzêpki rzekome C. albicans
maj¹ wyraŸne granice. Pêcherzykowate j¹dra zaj-
muj¹ centrum komórek
Ryc. 14. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bez-
poœredniego wydzieliny pochwowej. W du¿ym
powiêkszeniu widoczny efekt cytopatyczny w ko-
mórce poœredniej. Tunele cytoplazmatyczne wy-
dr¹¿one przez pseudostrzêpki C. albicans maj¹
bardzo wyraŸne granice
Ryc. 15. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bez-
poœredniego wydzieliny pochwowej. Bia³e naloty
spotykane w grzybiczym zapaleniu pochwy utwo-
rzone s¹ z m.in. z intensywnie z³uszczaj¹cych siê
komórek nab³onkowych i granulocytów. Po rozpa-
dzie b³on komórkowych widoczne tunele wydr¹-
¿one przez strzêpki rzekome C. albicans
Ryc. 16. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bez-
poœredniego wydzieliny pochwowej. Brak nitko-
watych form wegetatywnych C. albicans. Na tle
komórki poœredniej widoczne skupisko drobnych,
owalnych zarodników wielkoœci¹ odpowiadaj¹-
cych Candida glabrata. Diagnostyka gatunków
non-albicans wymaga wykonania posiewu miko-
logicznego
Ryc. 17. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bez-
poœredniego wydzieliny pochwowej. Obok komó-
rek nab³onkowych widoczny zarodnik znacznie
wiêkszy od blastospor C. albicans.Owalny kszta³t
i wielkoœæ odpowiadaj¹ce zarodnikom Saccharo-
myces cerevisiae
Ryc. 18. Fazowo-kontrastowy obraz rozmazu bez-
poœredniego wydzieliny pochwowej. Brak nitko-
watych form wegetatywnych C. albicans. Na tle
komórki poœredniej widoczne skupisko drobnych,
owalnych zarodników wielkoœci¹ odpowiadaj¹-
cych Candida glabrata. Diagnostyka gatunków
non-albicans wymaga wykonania posiewu miko-
logicznego
kroskop œwietlny lub fazowo-kontra-
stowy). Rozmaz bezpoœredni ocenia siê
po na³o¿eniu szkie³ka nakrywkowego,
bez utrwalania i barwienia. Mikroskop
fazowo-kontrastowy w porównaniu
do mikroskopu œwietlnego umo¿liwia
bardziej wszechstronn¹ ocenê rozmazu
bezpoœredniego. Znaczenie tego bada-
nia w rozpoznawaniu grzybic pochwy
przedstawiono na ryc.19.
Jak wynika ze schematu przedsta-
wionego na ryc. 19. posiew mikolo-
giczny nie jest rutynow¹ metod¹ rozpo-
znawania dro¿d¿akowego zapalenia
pochwy. Wykonanie posiewu jest celo-
we w przypadku nawracaj¹cych dole-
gliwoœci z negatywnym wynikiem ba-
dania mikroskopowego, w tym testu
KOH. Dodanie do rozmazu wydzieliny
pochwowej 10% roztworu KOH, po-
woduje martwicê komórek nab³onko-
wych. WyraŸnie widoczne w mikro-
skopie fazowo-kontrastowym, jak
i œwietlnym s¹ jedynie nieuszkodzone
œciany komórkowe grzybów, zarówno
pseudomyceli, jak i blastospor
(ryc. 20.–23).
W tab. 1. zestawiono metody labora-
toryjne stosowane w diagnostyce grzy-
biczego zapalenia pochwy i sromu.
6
GINEKOLOGIA PRAKTYCZNA
Fazowo-kontrastowa ocena rozmazów bezpoœrednich w diagnostyce grzybiczego zapalenia pochwy
strzêpki rzekome w rozmazie bezpoœrednim
leczenie niepowik³anego
grzybiczego zapalenia
pochwy C. albicans
objawy subiektywne
rozpoznanie dro¿d¿akowego zapalenia pochwy
efekt cytopatyczny w rozmazie bezpoœrednim
czêsto ok. 80% zachorowañ
bez posiewu
mikologicznego
rzadko ok. 20% zachorowañ
objawy subiektywne
brak strzêpek rzekomych i efektu cytopatycz-
nego C. albicansw rozmazie bezpoœrednim
posiew mikologiczny (+)
leczenie grzybiczego
zapalenia pochwy
non-albicans
Ryc. 19. Fazowo-kontrastowa ocena rozmazów bezpoœrednich w diagnostyce grzybiczego zapalenia pochwy
Ryc. 20. Obraz rozmazu bezpoœredniego wydzieli-
ny pochwowej po dodaniu 10% KOH uzyskany
w mikroskopie œwietlnym. Widoczne œciany ko-
mórkowe owalnych zarodników oraz strzêpka
rzekoma C. albicans. Klika komórek nab³onko-
wych o zatartych zarysach b³on cytoplazmatycz-
nych (martwica rozp³ywna) w tle
Ryc. 21. Rozmaz wydzieliny pochwowej utrwalo-
ny i wybarwiony H-E. Na tle komórek poœrednich
widoczne nitkowate strzêpki rzekome C. albicans.
NiewyraŸna segmentacja œcian komórkowych
(septy)
Ryc. 22. Obraz rozmazu bezpoœredniego wydzieli-
ny pochwowej po dodaniu 10% KOH uzyskany
w mikroskopie œwietlnym. Widoczne œciany ko-
mórkowe licznych, owalnych zarodników oraz
strzêpka rzekoma C. albicans
Tab. 1. Metody w diagnostyce grzybiczego zapalenia pochwy
Metoda diagnostyki grzybic pochwy
Czu³oœæ
Uwagi
rozmaz PAPA
25%
wynik z opóŸnieniem
posiew mikologiczny
40%
konieczny w nawracaj¹cych zaka¿eniach
non-albicans
badanie molekularne (PCR)
50%
wynik z opóŸnieniem
rozmaz bezpoœredni po teœcie KOH
65–85%
wynik natychmiastowy, wybiórcza ocena
Ryc. 23. Rozmaz wydzieliny pochwowej utrwalony
i wybarwiony H-E. W centrum widoczne purpurowo
wybarwione blastospory C. albicans. W tle pa³eczki
kwasu mlekowego i skupisko granulocytów o wielo-
p³atowych j¹drach
mikroskop œwietlny
ekosystemu pochwy
rozmaz bezpoœredni
65–85%
wynik natychmiastowy, szeroka ocena
mikroskop fazowo-kontrastowy
ekosystemu pochwy
GINEKOLOGIA PRAKTYCZNA
7
[ Pobierz całość w formacie PDF ]